We krijgen, zowel van websitedesigners als van opdrachtgevers, regelmatig de vraag van wie het auteursrecht op de website nou eigenlijk is na oplevering. Vaak is er dan al enige onenigheid ontstaan. Misschien heb je als opdrachtgever het design van de website aangepast zonder toestemming te vragen aan de websitedesigner en is daar nu ruzie over ontstaan. Of je bent websitedesigner en komt er via via achter dat jouw opdrachtgever de website (+CMS systeem) heeft doorverkocht aan een derde partij. De hamvraag in deze twee verschillende situaties is echter dezelfde: wie heeft het auteursrecht op de website na oplevering? In deze blog leggen onze juristen het je uit.
Auteursrecht op websites
Voordat we toekomen aan de vraag bij wie het auteursrecht op de website ligt, moeten we eerst nog eens kijken of de website überhaupt auteursrechtelijke bescherming toekomt. We schreven er al vaker over, maar herhalen het toch nog maar een keertje: het auteursrecht rust op elk werk van letterkunde, wetenschap of kunst. Er kan dus zeker ook auteursrecht rusten op een website.
Er is wel even een grote maar: een werk wordt namelijk slechts beschermd door het auteursrecht als er een bepaalde mate van creativiteit aanwezig is die bescherming verdient. De website moet een eigen, oorspronkelijk karakter hebben en het persoonlijk stempel van de maker dragen. Dat is natuurlijk best een mond vol. Wat betekent het nou eigenlijk dat een werk een eigen, oorspronkelijk karakter moet hebben en het persoonlijke stempel van de maker moet dragen? Kort samengevat: de websitedesigner mag het werk niet zelf al geleend hebben en moet wel een aantal creatieve keuzes hebben gemaakt.
Alhoewel dit een vrij lage drempel is en al heel snel wordt aangenomen dat een werk auteursrechtelijke bescherming verdient, is het wel een drempel waar je overheen moet. Dit lukt niet altijd bij websites. Hoe komt dat nou?
Laten we vooropstellen dat er natuurlijk verschillende soorten websites bestaan. Sommige websites worden gebouwd met behulp van kant-en-klare WordPress thema’s, andere thema’s worden echt from scratch gecodeerd. De websitedesigner (i.e. de developer) die een website from scratch maakt, zal hierbij hoogstwaarschijnlijk creatieve keuzes maken. Het is dan ook goed voor te stellen dat de website auteursrechtelijke bescherming toekomt. Het ligt iets anders bij WordPress-websites. De websitedesigner in kwestie maakt gebruik van een thema, waarin het een en ander wordt aangepast. Om te beoordelen of de websitedesigner iets maakt waarop auteursrechtelijke bescherming rust, moeten we kijken naar de creatieve inbreng van de designer. Als de creatieve inbreng enkel bestaat uit het aanpassen van wat kleurtjes in een kant-en-klaar thema, is het moeilijk voor te stellen dat deze creatieve inbreng auteursrechtelijke bescherming toekomt. Er zal dus altijd moeten worden gekeken naar de daadwerkelijke aanpassingen die de designer in kwestie heeft gemaakt. Ofwel, zijn deze aanpassingen dusdanig creatief dat deze bescherming verdienen?
Heeft de webdesigner het auteursrecht?
Wat veel mensen zich niet realiseren is dat, indien je als organisatie jouw website laat ontwikkelen door een webdesigner, de auteursrechten vaak bij deze partij liggen -en dus niet bij jou-.
“Huh, maar ik heb toch betaald voor het bouwen van mijn website?”
Wie betaalt, is niet relevant voor de vraag bij wie het auteursrecht ligt. De hoofdregel is dat degene die een werk maakt, de rechten hierop heeft. De maker dus. Dit is anders indien de auteursrechten aan jou zijn overgedragen. Veel webdesigners maken gebruik van templates, waardoor het kan zijn dat jouw website wel verdomd veel lijkt op die van een ander. Hier kan je helaas niet zoveel tegen doen op basis van het auteursrecht, omdat de rechten bij de webdesigner en/of de ontwikkelaar liggen (tenzij deze dus aan jou zijn overgedragen).
Let op: op het moment dat jouw websitedesigner gebruik heeft gemaakt van (open source) software van derde partijen (WordPress bijvoorbeeld), ligt het auteursrecht op (delen van) de website niet alleen bij jouw websitedesigner maar ook bij deze derden. Zo kan het zijn dat jouw websitedesigner het auteursrecht heeft op de front end van jouw website (‘hoe jouw website eruit ziet’) en een andere developer het auteursrecht heeft op het CMS-systeem. Als je echt precies zou willen weten wat je precies mag doen met jouw website, wie het auteursrecht heeft, enzovoorts, zou je de afspraken met al deze derden (i.e. licentiegevers) moeten nagaan. En ja, dat is best een hele klus.
Conclusie: de auteursrechten op de website liggen in principe bij de maker.
Naamsvermelding websitedesigner in footer
Heb je als websitedesigner nou recht op een vermelding van jouw naam + linkje in de footer van de website die je oplevert?
Laten we vooropstellen dat je als websitedesigner alleen recht hebt op naamsvermelding, als de desbetreffende website auteursrechtelijke bescherming toekomt.
Heb je het auteursrecht? Dan heb je als maker recht op naamsvermelding.
Recht op naamsvermelding betekent (‘duh’) dat je recht hebt op de vermelding van jouw naam. Je hebt dus geen recht op een hyperlink naar je eigen website / portfolio of een vermelding van jouw naam in de footer van de website. Is dat linkje nou echt essentieel voor je (al die backlinks zijn immers ook best lekker voor je SEO) en wil je per se dat jouw naam in de footer wordt vermeld? Zorg er dan voor dat je van tevoren afspreekt met jouw opdrachtgevers dat je jouw naam en link wilt terugzien in de footer. Spreek je niets af? Dan kan je dit als websitedesigner ook niet gaan afdwingen.
Wijzigen design website… auteursrechtinbreuk?
Zoals gezegd, ligt het auteursrecht op de website hoogstwaarschijnlijk bij de maker (de websitedesigner). Dat jij als opdrachtgever hebt betaald, is hierbij niet relevant. Zolang er geen overdracht is geweest van de auteursrechten (dit moet trouwens bij akte gebeuren), heb jij als opdrachtgever slechts een gebruiksrecht gekregen. Dit betekent ook dat wanneer jij het design van de website wilt gaan wijzigen, een stukje code wilt veranderen, enzovoorts, je daar afspraken over moet maken met jouw websitedesigner. Hebben jullie niets van tevoren afgesproken? Dan mag jij in beginsel niet zonder toestemming van jouw websitedesigner wijzigingen doorvoeren.
Meer hulp nodig?
Neem gerust contact op met onze ICT-juristen. Wel zo fijn, die peace of mind.
