Uitsluiting aansprakelijkheid indirecte schade
Wat is indirecte schade? Hoe kun je in algemene voorwaarden indirecte schade uitsluiten? En houdt een exoneratieclausule stand?
- LEGAL COUNSELS OF THE FUTURE: +31 (0) 20 261 9633
Menu
Aansprakelijkheid indirecte schade uitsluiten in algemene voorwaarden
Als ondernemer is het uitsluiten van aansprakelijkheid voor indirecte schade in je algemene voorwaarden van groot belang. Indirecte schade kan namelijk grote gevolgen hebben als bijvoorbeeld een product of dienst gebrekkig wordt geleverd. Het opstellen van passende algemene voorwaarden, specifiek voor jouw situatie, is essentieel om schade te beperken.
Het is daarbij ook noodzakelijk om duidelijk te definiëren welke soorten schade zijn in- of uitgesloten bij een tekortkoming. Indirecte schade verwijst, kort gezegd, naar schade die indirect het gevolg is van een gemaakte fout, zoals vertragingsschade, reputatieschade of verminderde goodwill.
Omdat ‘indirecte schade’ geen vast begrip is in het Nederlands recht (eigenlijk is het een Engelse term) is het wel zo slim om in je algemene voorwaarden duidelijk vast te leggen wat er precies allemaal onder valt.
Wat is indirecte schade?
We herhalen het nogmaals om misverstanden te voorkomen: ‘Indirecte schade’ is geen wettelijk vastgestelde term. Om discussies te vermijden over welke schade daadwerkelijk indirect is, is het belangrijk om deze term te definiëren in je algemene voorwaarden. Dit kun je doen door een opsomming op te nemen van specifieke voorbeelden die onder deze noemer vallen.
Als we het over indirecte schade hebben, dan verwijzen we daarmee meestal naar schade die niet rechtstreeks voortvloeit uit een tekortkoming, maar verder weg staat van de fout en/of het gevolg is van bijkomende omstandigheden.
Denk bijvoorbeeld aan situaties waarin een bedrijf reputatieschade oploopt als gevolg van een productiefout, of aan gederfde inkomsten door vertragingen in de levering van goederen. Dit soort schade is vaak niet direct het gevolg van de tekortkoming, maar kan wel grote financiële gevolgen hebben voor alle betrokken partijen.
Wat is het verschil tussen directe en indirecte schade?
In veel algemene voorwaarden wordt aansprakelijkheid beperkt voor directe schade en uitgesloten voor indirecte schade. Dit roept echter regelmatig de vraag op wat er precies wordt bedoeld met deze termen.
Als we het hebben over directe schade, bedoelen we schade die direct wordt geleden door een slecht uitgevoerde dienst of een slecht geleverd product. Bijvoorbeeld, als je een product moet vervangen of repareren, of als een dienst opnieuw moet worden uitgevoerd. Met het uitsluiten van indirecte schade probeert men meestal schade uit te sluiten die ‘verder weg staat’ van de fout, zoals vertragingsschade, reputatieschade en gemiste besparingen. Maar ook bijvoorbeeld schade door het verlies van gegevens wordt vaak als indirecte schade beschouwd.
Omdat indirecte schade echter geen vastgesteld begrip is, is het belangrijk om zélf te definiëren welke schade je onder deze noemer wilt laten vallen in je algemene voorwaarden. Het kan bijvoorbeeld handig zijn om specifieke voorbeelden te vermelden. Zo voorkom je discussies over welke schade wel of niet onder de uitsluiting van indirecte schade valt.
Aansprakelijkheid beperken in algemene voorwaarden
Het beperken van je aansprakelijkheid begint met het opstellen van je algemene voorwaarden. Dit houdt in dat je een specifieke clausule toevoegt die betrekking heeft op je aansprakelijkheid. Deze clausule staat ook wel bekend als een exoneratiebeding. In deze clausule definieer je nauwkeurig de grenzen van jouw aansprakelijkheid. Je legt vast welke soorten schade wel en niet onder jouw verantwoordelijkheid vallen, wat de maximale schade is die je betaalt, en welke situaties uitgesloten zijn van aansprakelijkheid.
In zakelijke situaties (B2B) geldt als uitgangspunt dat je jouw aansprakelijkheid in aanzienlijke mate kan beperken. Een paar opties zijn:
- Aansprakelijkheid beperken tot een maximum bedrag;
- Aansprakelijkheid beperken tot wat je verzekeraar uitkeert;
- Aansprakelijkheid uitsluiten voor specifieke situaties.
Houdt een uitsluiting van aansprakelijkheid voor indirecte schade altijd stand?
Onze legal counsels worden vaak gevraagd om ‘alle aansprakelijkheid voor indirecte schade uit te sluiten’ bij het opstellen van algemene voorwaarden.
Maar houdt zo’n clausule echt stand als het erop aankomt?
Het antwoord: hoogstwaarschijnlijk wel, althans in B2B-situaties en zolang er geen sprake is van opzet of grove nalatigheid. Als je echter te maken hebt met consumenten als klanten, dan wordt het een ander verhaal. Een aansprakelijkheidsclausule die aansprakelijkheid uitsluit in algemene voorwaarden, staat namelijk op de zogenaamde grijze lijst in het Burgerlijk Wetboek. Bedingen op deze lijst worden beschouwd als mogelijk onredelijk bezwarend. Consumenten kunnen een beroep doen op de vernietigbaarheid van zo’n beding. Dan heb je er dus alsnog niks aan.
Juridische aandachtspunten bij het uitsluiten van aansprakelijkheid
Of een uitsluitingsclausule stand houdt, hangt af van alle specifieke omstandigheden van het geval. Daarom is het belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan het opstellen van de clausule. Een uitsluitingsclausule moet duidelijk en ondubbelzinnig zijn geformuleerd om effectief te zijn. Het is handig om alle mogelijke vormen van aansprakelijkheid die je wilt uitsluiten nauwkeurig te identificeren en te beschrijven. Daarnaast moet de clausule voldoen aan de wettelijke vereisten en niet in strijd zijn met dwingend recht. Verder moet rekening worden gehouden met de aard van de overeenkomst, de onderhandelingspositie van de partijen en eventuele eisen van redelijkheid en billijkheid. Het is altijd slim om juridisch advies in te winnen bij het opstellen van een uitsluitingsclausule om ervoor te zorgen dat deze rechtsgeldig en effectief is.
Juridisch advies nodig over het uitsluiten van indirecte schade?
Hulp nodig bij het opstellen van een scherpe exoneratieclausule in je algemene voorwaarden? Neem gerust contact met ons op.
mr. Hester Spaans
Co-founder & General Legal Counsel
Neem contact met ons op
Spaans&Spaans V.O.F.
We zijn gevestigd op de Vijzelstraat 68 (1017 HL) in het mooie Amsterdam en sinds 2018 ingeschreven in het register van de Kamer van Koophandel onder nummer: 71533230.
Ons BTW-nummer: NL858752530B01.
020 261 9633
Spaans&Spaans V.O.F.
Vijzelstraat 68
1017 HL, Amsterdam
KvK: 71533230
BTW-nummer: NL858752530B01