Het auteursrecht geeft de maker van een origineel werk (zoals een muziekstuk, softwareprogramma of een schilderij) enkele belangrijke rechten waarmee deze zijn of haar belangen kan beschermen. Heb je een spectaculaire GUI ontworpen? Dan is het jouw concurrent in principe niet toegestaan om – 2 maanden na lancering – een app uit te brengen met exact dezelfde grafische interface. Het auteursrecht biedt dus bescherming! Vanzelfsprekend wil je jouw auteursrecht daarom zo vroeg mogelijk ‘laten ontstaan’ en zo goed mogelijk beschermen. Op het internet heb je iets gelezen over het “i-DEPOT van BOIP” en je vraagt je af in hoeverre een dergelijke registratie nou zin heeft. In deze blog leggen we het je zo goed mogelijk uit.
Jouw auteursrecht heeft geen registratie nodig
Auteursrecht ontstaat – in tegenstelling tot het merkenrecht – helemaal vanzelf. Op het moment dat jij iets hebt gemaakt (een stukje code hebt geschreven of een foto hebt geschoten) dat een “eigen en oorspronkelijk karakter” heeft en ook “jouw stempel als maker” draagt, verkrijg jij het auteursrecht op het werk. Let wel: alhoewel dit een lage drempel betreft, is het er wel eentje die door jou gehaald moet worden. Denkbaar is dat jouw creatie dusdanig banaal en triviaal is, dat jouw creatieve inbreng op geen enkele wijze meer te ontdekken is. De drempel is dan niet gehaald en van auteursrecht is simpelweg geen sprake.
Het is niet van belang of jij je, tijdens het creatieproces, bewust bent geweest van het bestaan van het auteursrecht. Zelfs als je nog nooit van “het auteursrecht” hebt gehoord, ontstaat het. Dat heeft natuurlijk zo zijn voordelen. Je hoeft geen extra kosten te maken om jouw auteursrecht te verkrijgen, noch een dagdeel vrij te houden om de registratie te voltooien. Toch zijn er ook enkele nadelen aan verbonden. Zo is het op het ‘moment suprême’ niet altijd even makkelijk te bewijzen dat jij daadwerkelijk de auteursrechthebbende bent (en / of en wanneer het auteursrecht precies is ontstaan). Door het plaatsen van jouw naam op of bij het werk, bestaat er, volgens artikel 4 van de Nederlandse Auteurswet, wel het vermoeden dat jij de maker bent van het werk. Dit rechtsvermoeden is echter voor tegenbewijs vatbaar.
Registratie als bewijsmiddel
Als registratie geen voorwaarde is, waarom wordt er dan toch zoveel geregistreerd? Het klinkt wellicht een beetje wrang, maar het veel voorkomende misverstand dat je “auteursrechten moet registreren om ze te krijgen” speelt zeker een rol. Niet zelden krijgen wij te horen dat “men niet tegen een inbreuk kan optreden omdat men vergeten is het auteursrecht te registreren”. Voorgaande misverstand even terzijde gelaten, wordt er ook wel eens geopperd dat een registratie als bewijsmiddel kan functioneren. De hamvraag is natuurlijk wat zij dan bewijst?
Zij bewijst in ieder geval niet dat het auteursrecht is ontstaan. Zij bewijst ook niet dat het auteursrecht is verkregen. Je kan simpelweg niet iets krijgen, wat er niet is. Een registratie bewijst slechts dat jij, op het moment van registratie, bekend was met het werk. Indien er discussie ontstaat over de vraag wie de maker is van het werk, kan jouw registratie (met datumstempel) bruikbaar zijn om te bewijzen dat jij daadwerkelijk de maker bent. Uiteraard kan jouw tegenpartij tegenbewijs leveren. Het is dan ook niet van tevoren te zeggen hoeveel waarde een depot heeft.
