In Nederland is het in de juridische praktijk gebruikelijk om in commerciële contracten exoneratieclausules te hanteren waarbij de aansprakelijkheid voor indirecte schade wordt uitgesloten. Interessant genoeg is het zo dat de term ‘indirecte schade’ niet in het Nederlandse Burgerlijk Wetboek voorkomt. Ook in de Nederlandse taal vinden we geen duidelijke definitie terug. Dit leidt vaak tot conflicten tussen contractpartijen bij de interpretatie ervan. In deze blog bespreken we de uitdagingen rondom het begrip ‘indirecte schade’ in contractuele contexten en hoe deze conflicten kunnen worden aangepakt.
Wat is indirecte schade?
In Nederland is de term ‘indirecte schade’ dus niet wettelijk vastgelegd. De interpretatie van deze term wordt beheerst door de Haviltex-norm. Volgens deze norm wordt niet alleen de tekst van het contract in overweging genomen, maar worden alle omstandigheden van de situatie meegenomen, met inachtneming van wat redelijk en eerlijk is. Dit betekent dat als er een geschil ontstaat over wat indirecte schade precies inhoudt, de Nederlandse rechter niet alleen kijkt naar de bewoordingen van het contract, maar ook naar de bedoelingen van beide partijen en wat zij redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.
Goed, als we het in de praktijk over indirecte schade hebben, dan verwijzen we daarmee vaak naar schade die niet direct voortvloeit uit een tekortkoming, maar ‘verder weg staat’ van de fout of het gevolg is van bijkomende omstandigheden.
Schadesoorten die vaak als indirecte schade worden gekwalificeerd:
- Gederfde winst
- Gemiste besparingen
- Reputatieschade
- Vertragingsschade
Uitsluiting indirecte schade in algemene voorwaarden
Het uitsluiten van indirecte schade in algemene voorwaarden is een gebruikelijke praktijk. Door een specifieke aansprakelijkheidsclausule op te nemen, sluit je jouw verantwoordelijkheid voor dergelijke schade uit. In zakelijke situaties (B2B) is deze clausule meestal effectief en houdt deze ook stand bij de rechter ‘als het erop aankomt’. Echter, wanneer je ook consumenten als klanten bedient, dien je rekening te houden met de wettelijke grijze en zwarte lijsten die bepaalde bedingen als onredelijk bezwarend beschouwen.
Aansprakelijkheid uitsluiten in algemene voorwaarden
Het uitsluiten van aansprakelijkheid in algemene voorwaarden kan ingewikkeld zijn omdat indirecte schade, zoals gezegd, geen juridisch vastgestelde term is. Hierdoor is het moeilijk te voorspellen welke soorten schade precies worden uitgesloten wanneer ‘aansprakelijkheid voor indirecte schade’ wordt uitgesloten in de algemene voorwaarden.
Om onaangename verrassingen te voorkomen, is het verstandig om heel duidelijk te definiëren wat je bedoelt met indirecte schade in je algemene voorwaarden. Je kunt voorbeelden geven van wat onder indirecte schade valt, zoals “reputatieschade” of “verlies van gegevens“. Dit helpt bij het verduidelijken van de reikwijdte van de aansprakelijkheidsuitsluiting.
Het is in ieder geval belangrijk om voor het opstellen van je algemene voorwaarden juridische hulp in te schakelen. Op deze manier zorg je ervoor dat je je aansprakelijkheid daadwerkelijk goed beperkt en potentiële discussies over je aansprakelijkheidsclausule voorkomt.
