Wat moet er in een licentieovereenkomst staan?

Hoewel een licentie ook mondeling kan worden overeengekomen, is het verstandig om de afspraken schriftelijk vast te leggen voor bewijsdoeleinden.

Licentieovereenkomst betekenis

Wat is een licentieovereenkomst nou precies? Een licentieovereenkomst is een contract waarin de eigenaar van een intellectueel eigendomsrecht, zoals een merk, model of auteursrecht, toestemming geeft aan een ander om dit recht onder bepaalde voorwaarden te gebruiken. Dit betekent dat de licentiegever de controle behoudt over het eigendom, terwijl de licentienemer het recht krijgt om het te gebruiken binnen de afgesproken kaders, zoals duur, gebied en manier van gebruik. 

Zonder zo’n licentie mag je het werk van de ander niet gebruiken. Wil je een exclusieve licentie hebben? Dan ben je verplicht dit vast te leggen in een akte als de auteursrechthebbende een natuurlijk persoon is. Een akte is een schriftelijk document dat als bewijs kan dienen.

Licentieovereenkomst auteursrecht

Als hoofdregel geldt dat de maker van een werk het auteursrecht bezit. Dit betekent dat de softwareontwikkelaar die de code schrijft, het auteursrecht heeft op de broncode. Ook als de ontwikkelaar als freelancer in jouw opdracht werkt, blijft het auteursrecht bij de developer, tenzij expliciet andere afspraken zijn gemaakt. Hoewel je als opdrachtgever waarschijnlijk wel een impliciete licentie ontvangt, is het niet verstandig hier blindelings op te vertrouwen. Zeker niet als je in de toekomst het werk door een andere partij wilt laten onderhouden of aanpassen. Het is toch ronduit vervelend als je hiervoor steeds toestemming van de maker moet vragen. 

Daarom is het verstandig om afspraken over jouw gebruiksrecht duidelijk en schriftelijk vast te leggen. Dit doe je door het opstellen van een licentieovereenkomst. Zo beperk je als opdrachtgever je afhankelijkheid van de maker van het werk (‘de auteursrechthebbende’) en weet je zeker dat jouw rechten goed zijn geregeld.

Licentieovereenkomst software

Software is auteursrechtelijk beschermd. Dit betekent dat de maker van een computerprogramma eerst toestemming moet geven voordat iemand het programma mag installeren of gebruiken. Deze toestemming wordt geregeld via een licentieovereenkomst. De auteursrechthebbende behoudt het auteursrecht, maar er wordt afgesproken onder welke voorwaarden de licentienemer de software mag gebruiken, zoals in welk gebied, voor welke termijn en op welke manier.

Zonder een licentie mag een derde dus geen gebruik maken van de software. Voordat je een programma kunt installeren, heb je dan ook een software licentie nodig. In de licentieovereenkomst kun je overigens ook afspraken maken over het onderhoud van de software en over een escrowovereenkomst, waarin wordt vastgelegd dat de broncode onder bepaalde omstandigheden wordt vrijgegeven. Het is in ieder geval altijd belangrijk om duidelijk vast te leggen welk gebruik van de software wel of niet is toegestaan. 

Licentieovereenkomst SaaS

Een licentieovereenkomst voor Software as a Service (SaaS) regelt het gebruik van cloudgebaseerde software. Bij een SaaS-oplossing behoudt de SaaS-provider het auteursrecht op de software, terwijl de gebruiker toestemming krijgt om de software via het internet te gebruiken, meestal tegen een periodieke vergoeding.

In tegenstelling tot on-premises software, ontvangt de gebruiker geen kopie van de software. De software bevindt zich in de cloud, waardoor een SaaS-licentie tegenwoordig eigenlijk meer lijkt op een abonnement dan op een traditionele licentie.

Een SaaS-licentie regelt niet alleen het gebruik van de software, maar omvat vaak ook afspraken over zaken zoals:

  • Toegang tot de dienst en beschikbaarheid.
  • Service level agreements (SLA’s) die de prestaties en beschikbaarheid van de service garanderen.
  • Onderhoud, updates en support voor de software.
  • Beveiligingsmaatregelen en gegevensbescherming.
  • Escrow-overeenkomsten voor de broncode, om continuïteit te waarborgen.

In veel gevallen zijn SaaS-licenties onderdeel van bredere SaaS-overeenkomsten, waarin ook andere belangrijke zaken zoals aansprakelijkheid, privacy voor SaaS, verantwoordelijkheden en contractuele beëindigingsvoorwaarden worden vastgelegd.

Belangrijke afspraken in een licentieovereenkomst

Wat er precies in een licentieovereenkomst hoort te staan, hangt af van het type werk waarop de licentie van toepassing is. Een licentieovereenkomst die het gebruik van on-premise software regelt, ziet er natuurlijk anders uit dan een licentie voor één specifieke foto. Toch zijn er enkele kernbepalingen die vrijwel in elke licentieovereenkomst voorkomen:

  • Reikwijdte van de licentie: Dit beschrijft welke intellectuele eigendomsrechten worden verleend en specificeert de details over het gebruik, de omvang en de duur van de licentie.
  • Licentievergoeding + betalingsvoorwaarden: Dit beschrijft welke vergoeding de licentienemer moet betalen voor het recht om het werk te gebruiken. De betalingsstructuur wordt vastgelegd, inclusief licentievergoedingen, royalty’s of andere financiële afspraken die tussen de partijen zijn overeengekomen. Het is belangrijk om duidelijk af te spreken hoe en wanneer de betalingen moeten worden gedaan.
  • Beperkingen: Om ongewenst gebruik van het intellectuele eigendom te voorkomen, worden in de licentieovereenkomst beperkingen en voorwaarden vastgesteld, zoals territoriale beperkingen, gebruiksdoeleinden en eventuele restricties op het verlenen van sublicenties.
  • Inbreuk en beëindiging: De consequenties van inbreuk op de overeenkomst worden behandeld, evenals de voorwaarden voor beëindiging van de licentie. Het is essentieel om duidelijk vast te leggen wat er gebeurt bij schending van de overeenkomst en welke acties kunnen worden ondernomen bij conflicten tussen de partijen.

Licentieovereenkomst laten opstellen door de juristen van Spaans&Spaans

Onze juristen zijn gespecialiseerd in het intellectueel eigendomsrecht / licentierecht en helpen op wekelijkse basis bedrijven bij het vertalen van hun licentiemodel naar concrete afspraken in een licentieovereenkomst. 

Hulp nodig bij het opstellen van een licentieovereenkomst? Neem gerust contact met ons op. 

Foto van mr. Hester Spaans

mr. Hester Spaans

Co-founder & General Legal Counsel

Neem contact met ons op

Scroll naar boven

mr. Hester Spaans

Co-founder & General legal consultant

Hester is een van de oprichters van Spaans&Spaans en werkt als General Legal Consultant. Ze heeft meerdere masters in het recht afgerond aan de Universiteit van Amsterdam en het voorrecht gehad een half jaar aan de University of Hong Kong te mogen studeren. Gefrustreerd over de stoffige juridische wereld, besloot ze destijds het heft in eigen hand te nemen en als ondernemer te starten. 

Inmiddels werkt ze al zo’n 5 jaar bij Spaans&Spaans en heeft ze honderden ondernemers mogen bijstaan met vraagstukken op het snijvlak van IT en recht.

Haar passie voor tech (en met name web3!) is van grote waarde bij het ‘vertalen’ van juridische regelgeving op het gebied van ICT/internet-en privacyrecht naar de dagelijkse technische realiteit. Klanten omschrijven haar als doortastend, vakkundig en pragmatisch. Om haar kennis op peil te houden is ze o.a. lid van de Vereniging voor Auteursrecht. 

mr. Lucia Spaans

Co-founder & Privacy officer

Lucia is mede-oprichter van Spaans&Spaans en werkt gedreven samen met het team aan het leveren van onze juridische diensten op top niveau.

Ze is enorm gemotiveerd en een perfectioniste (soms, oké, dikwijls, op het irritante af) die alles tot in de puntjes geregeld wil zien. Haar passie voor het recht kwam al naar voren tijdens haar studietijd in Amsterdam, waar ze ervoor koos om twee juridische masters te volgen. Het liefst controleert ze alle juridische stukken en correspondentie die dagelijks bij Spaans&Spaans de deur uitgaan meerdere malen, zodat de cliënt er zeker van kan zijn dat alles perfect geregeld is.

Verder is ze een groot fan van koffie, reist ze graag en is ze actief als gitariste (ja, echt).