Hieronder vind je de onderdelen die eigenlijk altijd in een stevige inhuurovereenkomst voor een zzp’er moeten staan, met toelichting én een voorbeeld uit de praktijk:
Wat gaat de zzp’er precies voor je doen? Hoe concreter, hoe beter. Dit voorkomt dat verwachtingen uit elkaar lopen.
Gaat het om een project met een duidelijke einddatum, of is het een open samenwerking zonder vaste looptijd? Leg ook vast hoe en met welke opzegtermijn de overeenkomst beëindigd kan worden.
Om te voorkomen dat de Belastingdienst de samenwerking aanmerkt als verkapt dienstverband (schijnzelfstandigheid), is het belangrijk op te nemen dat jullie uitdrukkelijk géén arbeidsovereenkomst beogen. Ook kun je de zzp’er een ZZP-verklaring laten ondertekenen.
Wat als de zzp’er een fout maakt of schade veroorzaakt: ben jij dan de pineut, of is hij of zij aansprakelijk? En tot welk bedrag? Tip: in sommige branches is het slim om te vragen naar een beroepsaansprakelijkheidsverzekering.
7. Vervanging
Mag de zzp’er zich laten vervangen? Mag hij iemand anders inschakelen om (een deel van) de klus uit te voeren? Zo ja: onder welke voorwaarden?
8. Geheimhouding
Komt de zzp’er in contact met vertrouwelijke informatie? Dan is het verstandig een geheimhoudingsclausule op te nemen óf een aparte NDA te laten tekenen.
Is een overeenkomst van opdracht hetzelfde als een arbeidsovereenkomst?
Nee. Bij een arbeidsovereenkomst is er sprake van gezag, verplichte persoonlijke arbeid en loonbetaling: de klassieke kenmerken van een dienstverband. Bij een overeenkomst van opdracht ontbreekt die hiërarchische verhouding. De opdrachtnemer werkt zelfstandig, zonder directe aansturing of verplichte werktijden.
Toch is het verschil niet altijd glashelder. De Belastingdienst handhaaft sinds 2025 weer actief op schijnzelfstandigheid: situaties waarin een zzp’er feitelijk functioneert als werknemer. In zo’n geval kan jouw organisatie alsnog worden aangeslagen voor loonheffingen en premies.
Juist daarom is het zo belangrijk om de zelfstandigheid van de opdrachtnemer juridisch goed vast te leggen. Dat begint met een duidelijke en zorgvuldig opgestelde overeenkomst van opdracht.
Wanneer moet je extra alert zijn op schijnzelfstandigheid?
Werk je met een zelfstandige die:
- op vaste dagen of tijden werkt (zoals dinsdagochtend op kantoor),
- langere tijd exclusief aan jouw organisatie verbonden is,
- structureel gebruikmaakt van jouw systemen, tools of e-mailadres,
- geen andere opdrachtgevers heeft of actief werft,
- zich nauwelijks presenteert als zelfstandig ondernemer (denk aan: geen website, geen eigen merk, geen offertes).
Dan is het risico op schijnzelfstandigheid verhoogd. Laat in dat geval altijd een jurist meekijken.
Meer weten over het risico op schijnzelfstandigheid? Lees onze uitgebreide gids over schijnzelfstandigheid, inclusief risico-check en praktische tips voor opdrachtgevers.
Wat zijn de risico’s voor opdrachtgevers?
- Schijnzelfstandigheid: Je loopt het risico dat de samenwerking als verkapt dienstverband wordt gezien.
- Aansprakelijkheid: Bij schade of fouten van de zzp’er, kun jij aansprakelijk gesteld worden.
- Intellectueel eigendom: Zonder goede afspraken behoudt de opdrachtnemer de rechten op wat hij of zij maakt.
- Privacy & AVG: Verwerkt de zzp’er persoonsgegevens? Dan heb je misschien een verwerkersovereenkomst nodig.
Hoe zit het met het auteursrecht van de zzp’er?
Veel opdrachtgevers denken ten onrechte dat ze automatisch eigenaar worden van wat een zzp’er oplevert. Dat is juridisch onjuist. Volgens het auteursrecht ligt het eigendom standaard bij de maker, tenzij anders overeengekomen in het contract.
Laat je dus door een grafisch ontwerper een logo of visuele content maken? Dan mag jij dat werk niet zomaar opnieuw gebruiken of doorverkopen. Ook niet als jij hebt betaald voor de opdracht. Wil je volledige rechten verkrijgen? Dan moet dit expliciet zijn opgenomen in de overeenkomst.
Geheimhouding: NDA of clausule in het contract?
Komt jouw freelancer in aanraking met gevoelige informatie, zoals klantgegevens of strategische plannen? Dan is het aan te raden om de zzp’er een geheimhoudingsverklaring (NDA) te laten ondertekenen of een geheimhoudingsclausule in de overeenkomst van opdracht op te nemen.
Zeker bij concurrentiegevoelige sectoren of wanneer je informatie wilt beschermen onder de Wet bescherming bedrijfsgeheimen, is dit een must.
Moet je een verwerkersovereenkomst afsluiten met je zzp’er?
Wanneer een zzp’er persoonsgegevens verwerkt buiten jouw directe instructie of omgeving, dan moet je mogelijk een verwerkersovereenkomst sluiten.
Voorbeeld: een freelance marketeer die zelfstandig campagnes beheert en klantdata verwerkt buiten jouw systemen, valt onder de AVG-plicht tot een verwerkersovereenkomst. Maar een freelancer die in jouw CRM werkt onder jouw aansturing, valt daar meestal niet onder.
Onze juristen kunnen je helpen inschatten of dit nodig is, en zo ja: het juiste document opstellen.
Je kunt in deze blog overigens verder lezen over dit onderwerp (mocht je dat interessant vinden).
Opzegging van de overeenkomst: wat mag je als opdrachtgever?
Als opdrachtgever heb je in principe het recht om een overeenkomst van opdracht op elk moment op te zeggen, ook als er niets over opzegging is afgesproken in het contract. De wet geeft je die mogelijkheid, maar daar hangt wél een verantwoordelijkheid aan: je moet dan mogelijk een schadevergoeding of redelijke vergoeding betalen aan de opdrachtnemer, zeker als die al kosten heeft gemaakt of werk heeft verricht.
Bij een overeenkomst voor onbepaalde tijd is tussentijdse opzegging meestal eenvoudiger en kun je met een afgesproken opzegtermijn werken. Bij een overeenkomst voor bepaalde tijd ligt dat anders. Dan is het belangrijk om contractueel vast te leggen of en hoe tussentijdse opzegging mogelijk is. Zo voorkom je discussie als je om welke reden dan ook de samenwerking wilt beëindigen vóór de afgesproken einddatum.
Let op: Staat er niets over opzegging in de overeenkomst? Dan gelden de wettelijke bepalingen, en die zijn niet altijd even praktisch. Zet dit dus altijd zwart op wit.
Waarom modelovereenkomsten niet voldoende zijn
Modelovereenkomsten van de Belastingdienst zijn een handige basis, maar vaak onvoldoende. Ze bieden geen bescherming bij:
- Aansprakelijkheid: er ontbreekt vaak een duidelijke regeling voor fouten, schade en verzekering.
- Intellectueel eigendom: standaardmodellen regelen meestal niets over wie eigenaar is van het resultaat.
- Privacy en AVG: je blijft als opdrachtgever verantwoordelijk, maar veel modellen missen concrete bepalingen.
Een op maat gemaakte overeenkomst biedt juridische duidelijkheid én bescherming als er iets misgaat.
FAQ over de overeenkomst van opdracht