Een vervelende situatie: je bent met iemand iets overeengekomen, maar deze persoon komt het afgesprokene maar niet na. Als wettelijk uitgangspunt geldt dat je in zo’n geval eerst een ingebrekestelling dient te sturen. Dit is een schriftelijke aanmaning waarin je de wederpartij een laatste kans geeft om zijn of haar afspraken na te komen. Hierbij moet je de wederpartij wel een redelijke termijn te geven. Wanneer diegene binnen deze termijn de afspraak nog steeds niet nakomt, kun je juridische stappen ondernemen. Tot de opties behoren onder andere het vorderen van een schadevergoeding en/of de beëindiging van de overeenkomst.
Alhoewel het sturen van een ingebrekestelling meestal effectief zal zijn, kan dit toch vervelend voelen. Iemand komt zijn afspraak immers niet na en dan moet je nog een extra termijn gunnen ook! Goed nieuws: soms hoeft er geen ingebrekestelling verstuurd te worden. In deze blog ga ik hier dieper op in.
Geen ingebrekestelling nodig
De wet noemt een aantal uitzonderingssituaties voor het sturen van een ingebrekestelling. Deze staan beschreven in art. 6:83 van het Burgerlijk Wetboek. Als een van deze situaties van toepassing is, hoef je dus geen ingebrekestelling te sturen. In dit artikel worden de volgende drie situaties genoemd:
- Fatale termijn
De eerste situatie betreft die van de aanwezigheid van een fatale termijn. Dit is het geval indien je met de schuldenaar hebt afgesproken dat hij de afspraak voor een bepaald tijdstip zou nakomen. Een voorbeeld hiervan is het verrichten van een betaling voor een bepaalde datum. Indien iemand de afspraak niet voor het afgesproken tijdstip nakomt, heb je dus geen ingebrekestelling nodig. De mogelijkheid om verdere juridische stappen te kunnen nemen ontstaat dan direct na het afgesproken tijdstip voor de nakoming.
- Verbintenis uit onrechtmatige daad of schadevergoeding
Ook is er geen ingebrekestelling vereist wanneer het gaat om het niet nakomen van een verplichting tot schadevergoeding. Deze schadevergoeding kan voortkomen uit een onrechtmatige daad (een niet-contractuele schadevergoeding) of de niet correcte nakoming van een overeenkomst (ook wel ‘wanprestatie’ genoemd). Het kan bijvoorbeeld zijn dat iemand schadevergoeding moet betalen omdat hij een afspraak niet of niet tijdig is nagekomen. Als diegene deze schadevergoeding dan opnieuw niet of niet tijdig aan je betaalt, hoef je hiervoor natuurlijk niet opnieuw een ingebrekestelling te versturen.
- Mededeling van de niet-nakomende partij
Tot slot kan het zo zijn dat degene waarmee je een afspraak hebt, laat weten dat hij een afspraak niet of niet zonder een tekortkoming zal nakomen. In zo’n geval weet je eigenlijk al zeker dat het sturen van een ingebrekestelling geen zin heeft. De wederpartij heeft immers toch al laten weten dat hij geen intentie meer heeft om de afspraak na te komen. In dit geval is het dan ook geen vereiste dat je eerst een ingebrekestelling verstuurt.
Wel een ingebrekestelling, geen redelijke termijn
Naast de situaties waarin je helemaal geen ingebrekestelling hoeft te versturen, beschrijft de wet ook nog twee andere gevallen. In deze gevallen dien je wel een ingebrekestelling te versturen maar hoeft deze geen redelijke termijn te bevatten. Je kan dan volstaan met het sturen van een brief waarin je de wederpartij aansprakelijk stelt voor het niet of niet correct nakomen van de overeenkomst. Het gaat hierbij om de volgende twee gevallen:
- Tijdelijke onmogelijkheid tot nakoming
Denk hierbij bijvoorbeeld aan het niet kunnen leveren van bepaalde producten door de aanwezigheid van een invoerverbod. In zo’n geval kan de schuldenaar de afspraak tijdelijk niet nakomen en zal een simpele aansprakelijkheidsstelling volstaan.
- De houding van de schuldenaar
Daarnaast is het stellen van een redelijke termijn niet nodig als uit de houding van de schuldenaar blijkt dat de aanmaning nutteloos zou zijn. Dit geval moet worden onderscheiden van de hierboven genoemde mededeling waarin de schuldenaar laat weten dat hij niet of niet zonder een tekortkoming zal nakomen. De intentie van de schuldenaar om niet na te komen moet hierbij blijken uit zijn houding. Hieronder vallen bijvoorbeeld de mededelingen die de schuldenaar aan andere partijen heeft gedaan over het nakomen van de afspraak.
Tip: better safe than sorry
Misschien wat voor de hand liggend, maar het is bij twijfel natuurlijk altijd aan te raden om wel een ingebrekestelling te sturen. Indien je geen ingebrekestelling verstuurt waar dat wel nodig was, kan dit later tot problemen leiden wanneer het tot een juridische procedure tussen jou en je wederpartij komt. Dit kan ertoe leiden dat de wederpartij van de rechter gelijk krijgt en jij in de proceskosten wordt veroordeeld. Een ingebrekestelling versturen is dan ook aan te raden indien je twijfelt of een van de vorige situaties op jou van toepassing is. Met deze kleine moeite kun je al veel juridische problemen voorkomen.
Auteur: Casper Heijnen
Komt iemand zijn afspraken niet na en weet je niet zeker of je een ingebrekestelling moet sturen? Boek dan eens een online koffie via onze webshop.
