Regelmatig zien wij op fora voor ondernemers en op social media de vraag langskomen (vaak van startende ondernemers) of het wellicht mogelijk is om een aantal sets algemene voorwaarden in te mogen kijken teneinde wat ‘inspiratie’ op te doen. Tijdens een momentje van verveling (je bent jurist of je bent het niet) hebben we bij Spaans&Spaans wel eens wat algemene voorwaarden van één specifieke branche gescand. Wat blijkt: veelal is er nauwelijks enig verschil te vinden tussen de verschillende voorwaarden. Óf alle ondernemers moeten toevallig bij dezelfde jurist langs zijn geweest, óf ze hebben het een en ander van elkaar afgekeken. Nu de oh zo dringende vraag: mag dit?
Auteursrecht op algemene voorwaarden
Een kort antwoord: nee, je mag in beginsel niet de algemene voorwaarden van een concurrent kopiëren. De inhoud van algemene voorwaarden wordt veelal beschermd door het auteursrecht. Dit betekent dat enkel de rechthebbende (ofwel de maker, dan wel degene aan wie -veelal door een jurist- de auteursrechten zijn overgedragen) van de auteursrechten het recht heeft om deze ‘te verveelvoudigen en openbaar te maken’. Zonder toestemming van de rechthebbende mag je dus niet zomaar een kopietje maken. Doe je dit wel en de rechthebbende komt hierachter, dan kan deze eisen dat je de inbreuk direct eindigt en een schadevergoeding betaalt. Door de algemene voorwaarden te herschrijven (deze tekstueel te veranderen) kun je een inbreuk veelal gewoon omzeilen. Let wel, enkel het veranderen van het lettertype of het vermelden van jouw handelsnaam bij de voorwaarden is niet voldoende. Als hoofdregel geldt een ‘verbod op letterlijk hergebruik’: alhoewel je wel kleine gedeelten mag overnemen, mag het niet van dusdanige omvang zijn dat de ‘originaliteit’ van het werk verloren gaat: een kopie dus.
Herschrijven van algemene voorwaarden?
Vooral juristen zijn altijd nogal snel met het wijzen op de gevaren die het klakkeloos overnemen van algemene voorwaarden met zich mee kan brengen. Daar zit natuurlijk ook een beetje eigenbelang bij, dat beseffen we ons maar al te goed. En een beetje flauw is het ook wel. Immers, voor veel clausules in algemene voorwaarden (denk maar aan de ‘toepassing van het Nederlandse recht’) is het nagenoeg onmogelijk om deze op drieduizend verschillende manieren op te schrijven. Ik ken geen jurist die zich niet ooit heeft laten ‘inspireren’. Dus waarom dan niet snel even herschrijven?
Opstellen of laten nakijken door een jurist
Alhoewel we bij Spaans&Spaans begrijpen dat het heel verleidelijk kan zijn om met wat knip en plakwerk zelf je algemene voorwaarden te maken om zo de gang naar een dure jurist (gelukkig kan het ook betaalbaar, bijvoorbeeld door Spaans&Spaans) te vermijden, moeten we je hier toch voor waarschuwen. Niet zozeer voor het auteursrechtelijke aspect: alhoewel we zeker niet aanraden de gehele tekst over te nemen, kun je door deze te herschrijven een inbreuk op het auteursrecht veelal gemakkelijk omzeilen. Ook niet per se omdat we nou zoveel verdienen aan jouw algemene voorwaarden, maar (nu komt het) om jou als (startende) ondernemer in bescherming te nemen. Klinkt dat je nogal paternalistisch in de oren? Begrijpen we. Maar kijk toch even naar de vragen in de volgende checklist. Als je die met ‘ja’ kan beantwoorden, voorzien we geen problemen en staan we van harte achter jouw besluit om zelf je algemene voorwaarden te maken.
Checklist algemene voorwaarden
- Wanneer je de algemene voorwaarden van een concurrent van jou eens goed doorleest, kun je dan -in makkelijke woorden- uitleggen wat elke bepaling betekent?
- Weet je wel of de algemene voorwaarden die voor jou ter inspiratie dienen up-to-date zijn? De wet verandert vaak, en dit kan gevolgen hebben voor jouw algemene voorwaarden.
- Ben je je ervan bewust dat wanneer je zaken doet met consumenten, jouw algemene voorwaarden aan hele andere wettelijke vereisten dient te voldoen dan wanneer je slechts zaken doet met professionele partijen?
- Heb jij zelf wel eens nagedacht over wat voor betalingsvoorwaarden je wilt hanteren? Door het klakkeloos overnemen, ontneem je jezelf de mogelijkheid om eens goed na te denken over wat voor jou ‘klantvriendelijkheid’ betekent.
- Ben je je ervan bewust dat bepaalde bedingen enkel relevant zijn voor een bepaald type onderneming en -indien klakkeloos overgenomen voor jouw onderneming- schade kunt veroorzaken voor jouw eigen bedrijf? Denk maar eens aan de volgende situatie:
“ Geïnspireerd door ‘Hello Fresh’ ben je ook voedselpakketten gaan aanbieden waarin heerlijke verse producten zitten om mee te koken. Je hebt de algemene voorwaarden van een andere webshop overgenomen waarvan je denkt dat deze wel op jouw onderneming lijkt. Hierin staat echter een ‘herroepingsrecht’ vermeldt die op jou helemaal niet van toepassing is, nu de wetgever een uitzondering heeft gemaakt voor snel bederfelijke producten.“
Opstellen van (leesbare!) algemene voorwaarden
Wil je algemene voorwaarden gebruiken die niet alleen juridisch kloppen, maar ook nog een beetje lekker lezen (of zelfs leuk zijn)? Neem dan gerust contact met ons op.