Afgifte van broncode: juridische aandachtspunten

Is de eigenaar van een softwareprogramma verplicht om de broncode af te geven aan een gebruiker? 

Wat is broncode?

Allereerst, een korte uitleg van het begrip “broncode”. De broncode van software is de leesbare code die een programmeur in een programmeertaal heeft geschreven, met instructies voor de computer. Deze broncode wordt uiteindelijk vertaald naar uitvoerbare code die direct door de computer kan worden uitgevoerd. Indien je ervoor kiest om (een deel van) een softwareprogramma door een externe partij te laten ontwikkelen, zal die partij in het bezit zijn van de broncode. “Afgifte van de broncode” betekent dat je toegang krijgt tot de broncode en eventuele documentatie. Hierdoor heb je de mogelijkheid om de software aan te passen, te onderhouden en verder te ontwikkelen, hetzij door jezelf, ofwel door een derde partij. Het beschikken over de broncode is dus essentieel om niet afhankelijk te zijn van de oorspronkelijke softwareleverancier voor eventuele aanpassingen, onderhoud of verdere ontwikkeling van de software. 

Afgifte van broncode door auteursrechthebbende

Zowel de Auteurswet als de Softwarerichtlijn bevatten geen enkele bepaling die de auteursrechthebbende van software verplicht om de broncode van de programmatuur aan zijn gebruikers af te geven. Desondanks zijn er situaties waarin de gebruiker van de software behoefte kan hebben aan de broncode van de programmatuur, vooral bij een overstap naar een andere softwareleverancier of wanneer de gebruiker de software zelf wilt gaan beheren. Hoewel er geen wettelijke verplichting is voor de auteursrechthebbende om de broncode af te staan, biedt de rechtspraak enige ruimte voor afgifte van de broncode in bepaalde situaties. Het is belangrijk voor zowel auteursrechthebbenden als gebruikers van software om zich bewust te zijn van de juridische aandachtspunten met betrekking tot de afgifte van broncode. 

Contractuele afspraken over de afgifte van broncode

Om te beoordelen of een vordering tot afgifte van de broncode legitiem is, moeten we eerst kijken naar wat partijen onderling hebben afgesproken. Is er een overeenkomst gesloten of zijn er algemene voorwaarden van toepassing verklaard? Ga dan in de tekst kijken of er ergens een (impliciete) verplichting tot afgifte van de broncode staat. In sommige overeenkomsten is uitdrukkelijk iets opgenomen over een eventuele afgifte van de broncode. Het komt echter vaker voor dat de overeenkomst geen specifieke clausules bevat met betrekking tot de afgifte van de broncode. In dergelijke gevallen is het aan de rechter om de overeenkomst naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid te interpreteren en te bepalen of een verplichting tot afgifte van de broncode al dan niet van toepassing is.  

Geen afspraken over afgifte van broncode

Zijn er geen afspraken gemaakt over een afgifte van de broncode en lukt het niet om er onderling met de leverancier uit te komen? Dan heb je als gebruiker nog de optie om naar de rechter te stappen. Soms komt de rechter tot het oordeel dat de gebruiker recht heeft op afgifte van de broncode, ook al was er geen expliciete afspraak over gemaakt in de oorspronkelijke overeenkomst. Dit kan gebeuren als de rechter van mening is dat het redelijk en billijk is dat de gebruiker toegang krijgt tot de broncode, bijvoorbeeld omdat het noodzakelijk is voor het gebruik van het geleverde product of de software, of omdat het de gebruiker in staat stelt om het product verder te ontwikkelen of aan te passen aan zijn specifieke behoeften. In dergelijke gevallen zal de rechter waarschijnlijk ook rekening houden met andere factoren, zoals de intenties van beide partijen bij het sluiten van de overeenkomst, de mate van afhankelijkheid van de gebruiker van de software, en de eventuele schade die de gebruiker zou ondervinden als hij geen toegang heeft tot de broncode. 

Het is belangrijk op te merken dat de uitkomst van een dergelijke juridische procedure afhangt van de specifieke omstandigheden van het geval. Het is daarom altijd raadzaam om afspraken over een eventuele afgifte van de broncode in een contract vast te leggen, zodat beide partijen duidelijkheid hebben over hun rechten en verplichtingen met betrekking tot de broncode. 

Is afgifte van broncode verplicht? Onze IT-juristen helpen je graag.

Onze juristen zijn gespecialiseerd in het ICT-rechtInternetrecht en helpen je graag bij het beantwoorden van deze vraag. Of afgifte van broncode verplicht is, hangt af van de specifieke omstandigheden, de gemaakte afspraken tussen partijen, en de geldende wet- en regelgeving in het betreffende rechtsgebied.

Neem gerust contact met ons op. 

mr. Hester Spaans

mr. Hester Spaans

Co-founder & General Legal Counsel

Neem contact met ons op

Scroll naar boven

mr. Hester Spaans

Co-founder & General legal consultant

Hester is een van de oprichters van Spaans&Spaans en werkt als General Legal Consultant. Ze heeft meerdere masters in het recht afgerond aan de Universiteit van Amsterdam en het voorrecht gehad een half jaar aan de University of Hong Kong te mogen studeren. Gefrustreerd over de stoffige juridische wereld, besloot ze destijds het heft in eigen hand te nemen en als ondernemer te starten. 

Inmiddels werkt ze al zo’n 5 jaar bij Spaans&Spaans en heeft ze honderden ondernemers mogen bijstaan met vraagstukken op het snijvlak van IT en recht.

Haar passie voor tech (en met name web3!) is van grote waarde bij het ‘vertalen’ van juridische regelgeving op het gebied van ICT/internet-en privacyrecht naar de dagelijkse technische realiteit. Klanten omschrijven haar als doortastend, vakkundig en pragmatisch. Om haar kennis op peil te houden is ze o.a. lid van de Vereniging voor Auteursrecht. 

mr. Lucia Spaans

Co-founder & Privacy officer

Lucia is mede-oprichter van Spaans&Spaans en werkt gedreven samen met het team aan het leveren van onze juridische diensten op top niveau.

Ze is enorm gemotiveerd en een perfectioniste (soms, oké, dikwijls, op het irritante af) die alles tot in de puntjes geregeld wil zien. Haar passie voor het recht kwam al naar voren tijdens haar studietijd in Amsterdam, waar ze ervoor koos om twee juridische masters te volgen. Het liefst controleert ze alle juridische stukken en correspondentie die dagelijks bij Spaans&Spaans de deur uitgaan meerdere malen, zodat de cliënt er zeker van kan zijn dat alles perfect geregeld is.

Verder is ze een groot fan van koffie, reist ze graag en is ze actief als gitariste (ja, echt).